dobre sobie
  • sobie

    29.03.2023
    29.03.2023

    płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki

    Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...

    Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,

    Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).

    A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...

    Z poważaniem

  • dobre zdrowie
    22.12.2010
    22.12.2010
    Czy sformułowanie dobre zdrowie jest poprawne?
  • niczego sobie

    15.01.2024
    15.01.2024

    Skąd wziął się zwrot „niczego sobie”?

    Przykład użycia: Kiedy mi o nim opowiadałaś, wyobrażałam sobie paskudnego brzydala, ale jest niczego sobie!

    Czy jest on skróceniem jakiegoś dłuższego wyrażenia? Czy jest on powiązany z konstrukcją „nic sobie z czegoś nie robić”?

  • Radź o sobie
    29.06.2020
    29.06.2020
    Proszę o pomoc w rozwikłaniu zagadki znaczenia wyrażenia radzić o sobie zaczerpniętego z poezji Wacława Potockiego. Radź o sobie Lachu – jaką myśl zawiera w sobie ten tekst?
    Dziękuję i pozdrawiam serdecznie.
  • stare, dobre czasy
    20.06.2015
    20.06.2015
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie interpunkcja wyrażenia stare(,) dobre czasy. Wytyczne o przydawkach równorzędnych lub nie są tu dla mnie trudne do zastosowania. Ja bym postawił przecinek, bo bez niego wygląda to tak, jakbyśmy spośród różnych dobrych czasów wspominali te stare. Zdaje mi się, że po to określenie sięga się raczej, myśląc o czasach zarówno dawnych, jak i takich, które dobrze wspominamy.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • nie tak dobre (,) jak dawniej
    4.10.2013
    4.10.2013
    Szanowni Językoznawcy!
    Czy konstrukcje: na coś równie pięknego i jednocześnie tak zabójczego jak ten gatunek i nie są tak dobre jak dawniej faktycznie wymagają przecinka? Bo z takim spotkałam się wymogiem. Moim zdaniem nie są to porównania paralelne, nie ma tu paraleli typu równie piękny, jak zabójczy czy np. tak dobre, jak stare. Wręcz byłabym za tym, że przecinek w nich jest zbędny, a może nawet błędny.
    Dziękuję za odpowiedź.
    Anna
  • Przedstawmy sobie park

    13.06.2021
    13.06.2021

    Dzień dobry!

    Przygodach dobrego wojaka Szwejka jest zdanie  Przedstawmy sobie park przy placu Karola... . Po niemiecku przedstawiać i wyobrażać to to samo słowo. Czy tutaj język niemiecki wpłynął na czeski, a potem zostało to przetłumaczone, czy po polsku przedstawiać znaczyło kiedyś 'wyobrażać'? 

     Pozdrawiam Marcin Nowak

  • Byłoś bardzo dobre
    11.04.2009
    11.04.2009
    Dzień dobry!
    Bardzo proszę o odpowiedź, czy w języku polskim występuje forma byłoś? Jak mam napisać następujące zdanie: „Dziękuję ci, jedzonko, byłoś bardzo dobre”?
    Dziękuję za poświęcony mi czas.
  • sam sobie
    19.01.2013
    19.01.2013
    Dzień dobry!
    Czy piszemy/mówimy: pozostawiony samemu sobie, czy pozostawiony sam sobie?
    Dziękuję z góry za odpowiedź
  • się
    14.05.2007
    14.05.2007
    Witam, od pewnego czasu zastanawiam się, kiedy można, a kiedy nie wolno dodawać się do czasowników. Słyszałem bowiem, że zdanie „Muszę się usiąść” jest błędem, natomiast „Muszę się zapytać” już jest dobre. Jaka jest reguła? Z góry dziękuje za odpowiedź!
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego